Tìm hiểu ống kính Retrofocus

Trong ảnh minh họa dưới đây lần lượt từ trái qua phải là Leica Summicron-M 35mm 2.0 ( Ø39mm ) , Canon EF 35mm 2.0 ( Ø52mm ) và Canon EF 35mm 2.0 IS ( Ø67mm ) . Bạn có thắc mắc là cả 3 ống kính đều là 35mm 2.0 , tại sao chúng lại có kích thước chênh lệch nhau như vậy ?

Câu trả là do ống kính Leica 35mm 2.0 là ống kính " long focus " , còn 2 ống kính 35mm 2.0 của Canon là ống kính " retrofocus " với các mức độ " nén " khác nhau .

Các máy ảnh SLR 35mm do vướng gương phản xạ nên có khoảng cách từ ngàm đến mặt phẳng film / cảm biến khá lớn , khoảng trên dưới 45mm . Điều này đồng nghĩa là không thể lấy nét vô cùng một ống kính " long focus " có tiêu cự dưới 45mm trên máy SLR 35mm được . Vậy các nhà sản xuất làm cách nào chế tạo ống kính góc rộng cho máy SLR ? Câu trả lời chính là thiết kế ống kính dạng " retrofocus " .

" Retrofocus " chính là thiết kế " telephoto " lật ngược lại - thay vì phần đuôi ống kính là thành phần phóng đại hình ảnh , nó lại là một thành phần thu nhỏ hình ảnh , chính là ống giảm tiêu cự ( reducer ) kiểu như Metabones SpeedBooster vậy . Điều này có nghĩa là ống kính 35mm 2.0 thực ra là một ống kính 50mm 2.8 gắn ống giảm tiêu cự 0.7x , hoặc đó cũng có thể là một ống kính 70mm 4.0 gắn ống giảm tiêu cự 0.5x . Chính vì thế , cùng là ống kính 35mm 2.0 nhưng chúng có thể rất khác nhau về kích thước . Tất cả các ống kính cho máy SLR 35mm tiêu cự dưới 45mm đều là ống kính " retrofocus " .

Khác với thiết kế " telephoto " vốn làm giảm khẩu độ và chất lượng hình ảnh so với ống kính " long focus " , thiết kế " retrofocus " làm tăng khẩu độ và tăng chất lượng hình ảnh . Chính vì thế , với thiết kế " retrofocus " , người ta có thể dễ dàng chế tạo những ống kính góc rộng khẩu lớn như 35mm 1.4 hay 24mm 1.4 ...

Mặc dù vậy , thiết kế " retrofocus " làm giảm độ bao phủ ( vòng tròn hình ảnh ) của ống kính . Điều này đồng nghĩa là , để tạo ra một ống kính 35mm 2.0 bao phủ được hết cảm biến 24x36mm , người ta phải bắt đầu với một ống kính 50mm 2.8 bao phủ được cảm biến 36x48mm . Nói dễ hiểu hơn là thiết kế " retrofocus " sẽ khiến cho kích thước của ống kính tăng lên rất nhanh - bạn cứ nhìn vào ảnh minh họa sẽ rõ .

Và cũng giống như ống kính " telephoto " , ống kính " retrofocus " kích thước lớn hơn thường đồng nghĩa với chất lượng quang học tốt hơn.