Chọn hướng sáng để chụp ảnh đẹp hơn - Phần 1

Ánh sáng quyết định sự thành bại của một bức ảnh. Sau các bài cơ bản với thiết bị và kỹ thuật, dẫu là chụp bằng thiết bị gì, từ máy ảnh chuyên dụng đến điện thoại, người chụp đều phải quan tâm đến ánh sáng, trong đó xác định nguồn sáng rồi chọn hướng sáng cho phù hợp.

Nếu cái máy ảnh phụ thuộc sự dẫn dắt của người sử dụng nó, hiểu rõ và làm chủ nó,thì ánh sáng quyết định người chụp có được bức ảnh đúng ý muốn hay không.

Nguồn sáng:
Ánh sáng toả ra từ một nguồn sáng. Có hai loại: Nguồn sáng tự nhiên và nguồn sáng nhân tạo.

• Nguồn sáng tự nhiên là ánh sáng mặt trời. Mặt trời là nguồn sáng thiên nhiên bao la, mãnh liệt và miễn phí.

Nikon D200 ISO200 / F/16 / 1/30 đánh đèn cóc​

• Nguồn sáng nhân tạo là ánh sáng phát ra từ các nguồn khác. Các loại đèn hoặc phản sáng do con người tạo ra.

Có cây đèn Led sau cái nồi hắt lên. Mục đích để làn khói nổi khối và khuôn mặt đầu bếp sáng.​

Hướng sáng:
Hướng sáng là yếu tố then chốt quyết định sự thành bại của một bức ảnh. Hướng sáng đến từ một nguồn sáng ảnh hưởng đến cách thể hiện chủ đề được chụp. Việc chọn hướng sáng phù hợp sẽ thể hiện ý đồ chụp và làm nổi bật chủ thể là rất quan trọng.

Bạn phải xác định hướng sáng bằng việc quan sát phần phản sáng và bóng đổ của nó. Chụp cùng một chủ đề, cố định vị trí, hướng sáng thay đổi khác nhau, tạo ra sự thay đổi khác nhau về màu sắc và nhận diện chủ đề.

Có 3 hướng sáng cơ bản nhất:

1. Ánh sáng thuận: là nguồn sáng chiếu từ phía sau máy ảnh, cùng hướng ống kính chiếu thẳng đến chủ thể. Hướng sáng này phủ ánh sáng trên toàn bề mặt chủ thể và rất nhiều người sử dụng. Hướng sáng này có độ tương phản thấp vì bóng của vật thể nằm khuất phía sau chủ thể, máy ảnh không ghi nhận được phần đó mà chỉ ghi nhận được vùng phủ sáng phía trước,.

• Chụp thuận sáng đạt được màu sắc đều, nhưng thiếu vùng tối tương phản nên bức ảnh ít có chiều sâu, không nổi khối. Bề mặt chủ thể sáng đều, bóng đổ ra phía sau chủ thể.

Sony RX1 ISO500 - 1/100 - F/4​

2. Ánh sáng một bên: nguồn sáng từ một bên theo hướng 45 độ đến 90 với chủ thể từ hướng ống kính và có góc xiên so với mặt đất. Ánh sáng xiên tạo nhiều bóng đổ nhiều hơn. Ánh sáng xiên ngang có độ tương phản cao, người chụp khó xử lý hơn thuận sáng, phù hợp với thời điểm mặt trời bình minh hoặc hoàng hôn, ảnh ấn tượng hơn.

• Ánh sáng xiên một bên luôn làm nổi bật hình dạng vật thể và thể hiện chiều sâu chủ đề. Chủ thể nửa sáng nửa tối.

Sony RX1 ISO500 - 1/100 - F/4​

3. Ánh sáng ngược: nguồn sáng chiếu từ phía sau chủ thể. Ngược sáng tạo độ tương phản cực kỳ cao, tạo bóng trực diện với ống kính. Đây là hướng sáng khó sử dụng nhất nhưng là hướng sáng gây ấn tượng mạnh mẽ nhất và dễ tạo cảm xúc cho người xem, nếu người chụp kiểm soát được. Tránh để ánh sáng chiếu trực tiếp vào ống kính, dễ làm bức ảnh loé sáng ngoài ý muốn.

• Thường chụp không để mất chi tiết phần sáng, hậu kỳ để thể hiện chi tiết phần tối hoặc dùng kỹ thuật HDR, hoặc chế độ chụp HDR có sẵn trên điện thoại chụp hiệu quả trong hoàn cảnh ngược sáng.

Sony RX1 ISO500 - 1/50 - F/2

​

Trong thực tế, người chụp kết hợp sử dụng cả hai loại nguồn sáng tự nhiên và nhân tạo để có hiệu ứng tốt nhất khi chụp ảnh. Ánh sáng tự nhiên có thể được sử dụng để tạo ra nhiều hiệu ứng lôi cuốn, đặc biệt trong chụp ảnh chân dung. Còn ánh sáng studio cho bạn khả năng khiểm soát ánh sáng vô hạn. Dù nguồn sáng nào, bước đầu tiên bạn phải xác định nguồn sáng và hướng sáng chủ đạo cho chủ thể và toàn khung ảnh.