Nghệ Thuật Nhiếp Ảnh Tilt-shift là gì ?

Ảnh Tilt-shift là gì ?
Tilt-shift là thể loại nhiếp ảnh làm cho các đối tượng trong ảnh bị thu nhỏ lại như chụp mô hình, đồ chơi. Về nguyên tắc, tilt-shift là kĩ thuật dịch chuyển hoặc nghiêng ống kính (chuyên dụng) để tạo ra những bức ảnh mà chủ thể trong ảnh có kích thước trông nhỏ hơn so với thực tế.

Từ tilt-shift nhắc đến hai cách dịch chuyển khác nhau: tilt có nghĩa là quay (nghiêng) ống kính và shift là dịch chuyển ống kính song song với mặt phẳng của ảnh. Việc quay ống kính giúp bạn điều khiển được mặt phẳng tiêu diện (plane of focus (PoF)) tạo hiệu ứng chỉ làm rõ một phần của bức ảnh, cụ thể là ảnh chỉ sắc nét ở bề ngang giữa ảnh và bị mờ hai vùng trên và dưới.

Lịch sử hình thành tilt-shift
Những chuyển động đã tồn tại trên máy ảnh kể từ những ngày đầu tiên của lịch sử nhiếp ảnh, chúng hiện diện trên những chiếc máy ảnh định dạng nhỏ hơn từ đầu những năm 1960, thường là bởi những chiếc lens đặc biệt hoặc các adapters. Hãng Nikon giới thiệu lens cung cấp những chuyển động dịch chuyển song song (shift) cho những chiếc máy ảnh SLR 35mm của họ trong năm 1962 và 11 năm sau, năm 1973 hãng Canon đã giới thiệu ống kính được cung cấp cả hai chuyển động nghiêng và trượt, nhiều nhà sản xuất đã nhanh chóng đi theo xu hướng này.

Hiện Canon cung cấp 4 loại lens cung cấp cả hai chuyển động nghiêng và trượt trong khi Nikon cung cấp 3 loại. Loại lens này thường được sử dụng trong nhiếp ảnh kiến trúc để kiểm soát phối cảnh và trong nhiếp ảnh phong cảnh để có được ảnh sắc nét toàn cảnh.

Hiệu ứng thu nhỏ có được là nhờ áp dụng Định luật Scheimpflug. Định luật này được diễn giải về cơ bản là khi mặt phẳng của hình ảnh muốn chụp, mặt phẳng lens không song song thì chỉ một vùng của hình ảnh nằm trên đường thẳng nối với mặt phẳng tiêu cự mới có thể được làm rõ. Trong trường hợp của lens có thể nghiêng, một mặt phẳng của hình ảnh, của lens, của sensor (một phần nằm trong camera số dung để bắt tia sáng để tạo ảnh) cắt nhau tại một điểm và cũng chỉ mặt phẳng đó được nhìn rõ.

Ứng dụng của lens tilt-shift là chụp kiến trúc, nội thất và chụp nét sâu. Một số ứng dụng khác là:

- Giả lập hình thu nhỏ (nghĩa là bạn chụp cảnh tự nhiên nhưng người xem sẽ có cảm giác như đang nhìn mô hình đồ chơi).
- Chụp gương phản chiếu nhưng sẽ không thấy máy ảnh.
- Chụp panorama mà không cần phải xoay chuyển máy ảnh (bấm nhiều kiểu với ống kính shift).

Một số loại lens tilt-shift thông dụng

Bên trái: Canon lens TS-E 24mm, f/3.5 L II. Bên phải: Canon lens TS-E 17mm, f/4 

Còn đây là lens Nikon 24mm, f/3.5 D

Do lens tilt-shift rất đắt tiền nên bạn có thể tự tạo cho mình những bức ảnh tilt-shift ngộ nghĩnh bằng Photoshop với những tiêu chí sau đây:

- Ảnh chụp cảnh từ xa, góc nhìn rộng.
- Màu sắc cần tăng chỉnh độ tươi (saturation) và tương phản (contrast) để giống với mô hình.
- Tạo một DoF nông bằng filter blur hoặc lens blur.

Dưới đây là video hướng dẫn cơ bản cách tạo ảnh tilt-shift bằng Photoshop:

Một số tác phẩm tilt-shift đẹp mà iZdesigner sưu tầm được:

Tâm Vĩnh - iZdesigner.com